Гөлзада Әхтәмова                                                              

Шагыйрә Гөлзада Хаҗи кызы Әхтәмова 1941 елның 15 декабрендә Әгерҗе районы Исәнбай авылында хезмәткәр гаиләсендә туа. Авылында урта мәктәп тәмамлаганнан соң. Сарапул шәһәренә китеп, төзелештә эшче, аннары кибеттә сатучы һәм балалар бакчасында тәрбияче булып эшли. 1963-1969 елларда Алабуга дәүләт педагогия институтының филология факультетында укый. Шул ук институтта библиограф вазыйфаларын башкара. 1975-1984 елларда Себер якларында яши – Эвенкиядә геофизик эзләнүләр экспедициясендә техник-геофизик хезмәтен дә, параллель рәвештә рус теле һәм әдәбиятыннан мәктәптә дәресләр дә алып бара. 1984 елда Г. Әхтәмова Алабугага кайта, сәяхәтләр һәм экскурсияләр бюросында методист булып эшли. 1986 елдан мәктәптә татар теле укыта һәм мәктәп китапханәсе мөдире вазыйфаларын башкара. Г. Әхтәмованың бер-бер артлы шигъри китаплары һәм тарихи чыганакларны өйрәнеп язылган “Борынгы Алабуга” һәм “Алабугам минем” исемле тарихи очерклары басылып чыга. 2004 елда исә Казанда аның сайланма лирик һәм балалар өчен язган шигырьләре тупланган “Йөрәгемдә яшен” дигән күләмле җыентыгы дөнья күрә. Г. Әххтәмова – 2004 елдан Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы.                                          

2012 елның ноябрендә шагыйрә, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы Гөлзада Әхтәмовага “Татнефть” ААҖ һәм Татарстан Язучылар берлеге идарәсе карары нигезендә әдәбияттагы казанышлары өчен Саҗидә Сөләйманова исемендәге әдәби премия һәм “Лауреат” дигән күкрәк билгесе тапшырылды.                                   

 Г. Әхтәмованың китаплары:                                                                        

  • Алабугам минем: Тарихи очерк, лирик,парчалар, ватанпәрвәр шигырьләр. – Чаллы: КАМАЗ газета-китап нәшр., 1995. – 48 б.
  • Борынгы Алабуга: Тарихи эзләнүләр. – Алабуга район типографиясе, 1995. – 28 б.
  • Мәхәббәтле иреннәр: Шигырьләр. – Чаллы: КАМАЗ газета-китап нәшр., 1995. – 64 б.
  • Бүләк: Шигыйрьләр. Мәктәпкәчә һәм кече яшьтәге мәктәп балалары өчен. – Чаллы: КАМАЗ газета-китап нәшр., 1996. – 48 б.
  • Табигать сәйләннәре: Балалар өчен шигырьләр. – Чаллы: КАМАЗ газета-китап нәшр., 1998. – 32 б.
  • Гөлчәчәк: Балалар өчен шигырьләр. – Чаллы: КАМАЗ газета-китап нәшр., 2000. – 16 б.
  • Җәйге кар: Балалар өчен шигырьләр. – Чаллы: КАМАЗ газета-китап нәшр., 2000. – 16 б.
  • Зәңгәр хыял: Шигырьләр. – Чаллы: Хәерле иртә, 2000. – 76 б.
  • Йөрәгемдә яшен: Шигырьләр. – Казан: Матбугат йорты, 2004. – 223 б.
  • Тылсым йорты: Балалар өчен әкиятләр һәм шигырьләр. – Чаллы: КАМАЗ газета-китап нәшр., 2005. – 20 б.
  • Моя Елабуга: Краеведческий очерк. – Елабуга: ОАО “Алмедиа”, 2007. – 32 с.
  • Хөкем итмә син ашыгып: Марина Цветаева шигырьләре татар телендә. – Алабуга: ООО “Андерсен”, 2010. – 84 б.
  • Тукай эзе: Мәктәп яшендәге балалар өчен шигырьләр. – Алабуга: ООО “ЕлТик”,  2011. – 40 б.

  • 1.      Әхтәмова Г. Биме буйларында исәнбай: тарихи поэма//Мәйдан.-2023.-№7.-С.113-121

         Г. Әхтәмованың тормышы һәм иҗаты турында:

  • Тарихчы шагыйрә // Казан утлары. – 2012. – № 1. – б. 167.
  • Гөлзада Әхтәмова: язучыларыбыз // Мәйдан. – 2012. - № 4. – б. 81.
  • Төхвәтуллина, Х. Олы җанлы шагыйрә/Х. Төхвәтуллина // Мәйдан. – 2012. - № 4. – б. 107.   
  • Габиди, К. Җирдә калсын эзәң маяк булып: Г. Әхтәмованың 70 еллык юбилее/К. Габиди//Алабуга Нуры. – 2012. – 30 ноябрь.
  • Задә, Ш. Һәр татар йөрәге синдә Җемелди йолдыз булып/Ш.Задә // Алабуга Нуры. – 2011. – 18 ноябрь.  
  • Книга о Тукае: презентация книги "Тукай эзе"  Гульзады Ахтямовой // Хорошая газета. – 2011. – 25 октября. – С.14 
  • Валеева, А. Особый дар...: Г.Ахтямова переводит на татарский М. Цветаеву/А. Валеева // Вечер Елабуги. – 2009. – 11 февраля. – С.8 
  • Андреев, И. Тукай ассоциируется с цветом черемухи: в Библиотеке Серебряного века прошла презентация новой книги елабужской поэтессы Гульзяды Ахтямовой "Тукай эзе"/А. Иванов // Вечер Елабуги. – 2011. – 19 октября  
  • Банцарева, А. История города в очерках: краеведческий очерк Г. Ахтямовой "Моя Елабуга", написанный на татарском языке, был переведен учениками школы № 1 на русский язык и выпущен издательством "КамАЗ" тиражом в 400 экз./А. Банцарева// Хорошая газета. – 2007. –  24 июля. – С. 3
  • Кожанова, Н. Не только учитель: Гульзада Ахтямова-библиотекарь, учитель, писатель и поэт/Н. Кожанова// Новая Кама. – 2010. – 1 октября 
  • Сираева, М. Очередная золотая монета цветаеведения: о переводе цветаевских стихов елабужской поэтессой Г. Ахтямовой/М. Сираева// Новая Кама. – 2009. – 20 февраля 
  • Соколова, С. Молодость души: Гульзада Ахтямова-70 лет/С. Соколова// Новая Кама. – 2011. – 25 ноября. – С. 4                         

       Серле Алабуга

Әкрен генә Чулман суы ага,

Дулкыннары текә ярга кага.                                                                     

Серләреңне сөйлә әле, зинһар,                                                                                      

И борынгы гүзәл Алабуга!

 

Синдә бит ул гасырларны кичкән

Ак мәчетле бик борынгы үрләр.                  

Искән җилләр ташларыңны сыйпый,                                                                            

Ә ул ташлар саклый күпме серләр?!  

                                                       

Шагыйрьләрең сиңа табындылар,

Рәссамнарың азмы данга күмде,      

Ә шулай да серле йөрәгеңне

Кемнәр генә икән ача белде? 

 

Яшең инде мең яшьтән узса да, 

Һаман картаймыйсың, яшь әле син.

Син елдан-ел бары матураеп,                                                              

Сокланырлык булып яшәрәсең.

 

Гүзәл дә соң яңа мәчетләрең, 

Биек тә соң хәзер яңа өйләр,

Тик шулай да үткәннәргә кайтып,          

Ишетәсе килә моңлы көйләр.

 

Алабуга, синең меңьяшәрлек                                                                      

Серле аһәңнәрне халкым тыңлар.

Шул җырлардан җаннар тынычланыр,  

Күңелләрдә якты өмет туар.

                                           Гөлзада Әхтәмова

        назад